مدل سازی شاخص های تناسب کاربری اراضی مبتنی بر خودکاره سلولی برداری با تاکید بر اثر همسایگی در شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی

اثرات مکانی کاربری های همسایه یک مولفه مهم در شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی می باشد. استفاده از خودکاره های سلولی در صورتی توجیه پذیر است که قوانین همسایگی به درستی تعریف شده باشند و به عبارتی قوانین همسایگی به عنوان قلب تپنده مدل های خودکاره سلولی مطرح می شوند. از طرفی مدل های خودکاره سلولی متعارف به مقیاس مکانی حساس بوده و در راستای غلبه بر محدودیت های موجود در ساختار رستری، خودکاره های سلولی برداری مطرح می شوند. هدف از این تحقیق مدل سازی تغییرات کاربری اراضی به وسیله خودکاره سلولی با کاربرد قطعات کاداستری به جای پیکسل می باشد. در این مدل تناسب کاربری اراضی بر اساس شاخص های تناسب فیزیکی، میزان دسترسی و اثر هسایگی ارزیابی شده است. همچنین ساختار همسایگی به صورت یک همسایگی شعاعی و بر اساس تابعی از سه مولفه متمرکزسازی، وابستگی و سازگاری تعریف شده و نحوه تعاملات کاربری ها در سه آستانه فعالیت محله ای، ناحیه ای و منطقه ای مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مدل با استفاده از داده های مکانی منطقه 22 شهرداری تهران و در سیستم اطلاعات مکانی (gis)، در دو سناریوی اولویت تخصیص کاربری و بیشترین تناسب، پیاده سازی و ارزیابی شده است. نتایج ارائه شده گویای توانایی بالای مدل در شبیه سازی تعاملات کاربری ها و نمایش رشد شهر در یک سطح قابل قبولی از تناسب همجواریِ کاربری ها می باشد؛ به طوری که ارزیابی مدل بیانگر عدم وجود کاربری های ناسازگار و غیروابسته در میان پارسل های تازه توسعه یافته و اختصاص متوسط امتیاز 77/0 و 55/0 در سناریو 1 و 75/0 و 47/0 در سناریو 2 (از بازه 0 تا 1) به ترتیب برای سازگاری و وابستگی پارسل-های توسعه یافته می باشد.. از آنجایی که در این مدل اماکن ارزیابی سناریوهای مختلف شهری وجود دارد می توان از آن در زمینه تصمیم گیری های مکانی و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری بهره جست.